معرفی استانداردها و نکات ایمنی تجهیزات اطفاء حریق

بازدیدها: 77

به قلم مهندس سعید نظری

سوال:

آیا تا به حال در منزل و یا محل کار خود با حادثه آتش‌سوزی مواجه شده‌ اید؟‌‌‌

به نظر شما برای پیشگیری از بروز آتش‌ سوزی چه اقداماتی موثر است؟

خسارت ناشی از آتش سوزی ها بسیار بالاست.آیا به این موضوع فکر کرده اید که هزینه ایمن سازی مکان مد نظر چقدر است؟

اهداف

در اینجا قصد دارم تا مطالعه کننده را با اهمیت این موضوعات آشنا کنم. پس از مطالعه این تحقیق به مطالب زیر تسلط خواهیم داشت:

• تاریخچه تجهیزات اطفاء حریق (ارائه در بخش اول )
• انواع حریق (ارائه در بخش دوم)
• روش های مواجهه با انواع حریق (ارائه در بخش سوم )
• انواع تجهیزات اطفاء حریق (ارائه در بخش چهارم )
• اجزاء تشکیل دهنده تجهیزات اطفاء حریق (ارائه در بخش پنجم )
• تشریح استانداردهای تجهیزات اطفاء حریق (ارائه در بخش ششم )
• برآورد هزینه (ارائه در بخش هفتم )

بخش اول

تاریخچه تجهیزات اطفاء حریق

آب اولین ماده برای اطفاء حریق

حدود 200 سال قبل از میلاد مسیح، یک مخترع به نام تسییوس از اهالی اسکندریه واقع در شمال مصر کنونی، توانست نوعی پمپ دستی اختراع کند که هنگام آتش‌ سوزی، با ریختن آب روی آتش آن را خاموش کند. همچنین رومی ها نیز از سطل ‌های به هم زنجیر شده برای اطفاء حریق و جلوگیری از سرایت آن به سایر قسمت ها استفاده می‌ کردند. سپس در قرون وسطی شروع به استفاده از دستگاهی به نام افشانه کردند که نوعی تفنگ آبی برای اطفاء حریق محسوب می شد. این افشانه تقریبا مانند یک پمپ دو چرخه ‌ای عمل می ‌کرد و طرز کار آن اینگونه بود که نازل به درون آب فرو می رفت و با کشیدن پیستون حدود یک لیتر آب جذب دستگاه می‌ شد پس از اینکه افشانه شارژ می شد آب به سمت آتش پرتاب می ‌شد. سپس پیستون به مکان اولیه خود باز می ‌گشت تا دوباره آب را جذب کند . از این افشانه ها در زمان آتش سوزی بزرگ سال 1666 که در لندن رخ داد استفاده شد.

اولین مواد شیمیایی استفاده شده

اولین تجهیزات اطفاء حریق قابل حمل به شکل امروزی، توسط کاپیتان جورج ویلیام مانبی در سال 1819 اختراع شد که شامل یک مخزن مسی به ظرفیت سه گالن (حدودا 13.5 لیتر) بود که پر از خاکستر کربنات پتاسیم و هوای فشرده بود.

در سال 1912 میلادی نیز مخترعی به نام پیرنه، یک کپسول اطفاء حریق حاوی تتراکلریدکربن یا CTC را ابداع کرد که در آن مایعات از یک مخزن از جنس برنج یا کروم با کمک پمپ دستی تحت فشار خارج می ‌شدند و بر روی آتش فرو می ریختند. این تجهیزات در سه ظرفیت 0.6 لیتر، 1.1 لیتر و 9 لیتری ساخته شده بودند.

استفاده از اولین گاز و کف

فوم ‌های شیمیایی که هم اکنون برای اطفاء حریق از آن استفاده می شود، نخستین بار توسط الکساندر لورن در سال 1904 ابداع گردید.

در سال 1924 در آمریکا تجهیزات اطفاء حریق حاوی گاز دی اکسیدکربن که باعث سرد شدن حریق واز بین رفتن ضلع گرما در مثلث حریق می شود، اختراع گردید. این مخازن در آمریکا توسط شرکت والترکید در سال 1924 و در پی درخواست آزمایشگاه تلفن (مخترع معروف: الکساندر گراهام بل ) و به منظور خاموش کردن آتش‌ سوزی که قبلا در قسمت سوکت ‌های تلفن رخ داده بود ابداع گردید.

پیدایش مواد شیمیایی خشک

در سال 1928 ، DU Gas (که بعد ها توسط شرکت ANSUL خریداری شد)،یک کپسول دارای مواد شیمیایی خشک به بازار عرضه کرد که بطور خاص از ماده بی کربنات سدیم برای اطفاء حریق استفاده می کرد. مواد شیمیایی خشک ABC  نیز نخستین بار در سال 1950 در اروپا ظاهر شد. بعد ها و در اوایل دهه 60 ، موادی مانند Super-k اختراع شد ودر ادامه نیز Purple-K  توسط نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در اواخر دهه 1960 توسعه یافت.

در دهه 1970 میلادی،Halon 1211  از اروپا به ایالات متحده منتقل شد، جایی که از اواخر دهه 40 میلادی یا اوایل دهه 50 میلادی استفاده شده بود.Halon 1301  نیز توسط شرکت آمریکایی Do Pont  و ارتش ایالات متحده در سال 1954 توسعه داده شد. این تجهیزات هنوز هم در حال استفاده هستند اما اروپا و استرالیا طبق پروتکل مونترال (سال 1987 ) به دلیل اثرات زیان بار زیست محیطی که این مواد از خود بر محیط زیست برجای می گذارند، استفاده از این ماده را به شدت محدود کرد.

بدیهی است که تجهیزات اطفاء حریق مسیری طولانی برای تکامل و توسعه پیموده اند. و بهترین خط دفاعی ما در برابر آتش می باشند. اما این نکته بسیار هائز اهمیت است که بدانیم نحوه صحیح استفاده از این تجهیزات چگونه است .در بخش بعدی به تشریح کامل انواع حریق می پردازیم.