الزامات ایمنی پیش راه اندازی
Views: 130
هدف
هدف از تدوين و اجراي اين راهنما حصول اطمينان از راهاندازي و بهرهبرداري ايمن كليه تاسيسات و آماده بودن سيستم، تجهيزات و نيروي انساني قبل از مرحله راهاندازي از طريق:
- شناسايي و پيش بيني خطرات احتمالي به منظور راهاندازي تاسيسات با كمترين حادثه
- اطمينان از انجام تمامي اقدامات مورد نياز در كليه مراحل ساخت، نصب تجهيزات و تعميرات مطابق مشخصههاي تعريف شده درطراحي
- اطمينان از آماده و در دسترس بودن و اجرائي نمودن تمامي دستورالعملهاي ايمني، بهره برداري، تعميرات و واكنش در شرايط اضطراري
- اطمينان از اجراي تمامي توصيهها و پيشنهادات اصلاحي و تغييرات حاصل از مطالعات ريسك انجام شده در مراحل مختلف پروژه
- به روزآوري اطلاعات و مستندات ايمني و سنجش آمادگي كامل نيروي انساني جهت بهرهبرداري ايمن
به طور كلي هر تغييري در سيستم كه به نوعي بر روي اطلاعات فرآيندي (پارامترهاي عملياتي، ظرفيت، نقشههاي عملياتي و …)، اطلاعات مربوط به تجهيزات (از نظر مكانيكي، الكتريكي، نوع تجهيز) و يا اطلاعات ايمني (ایجاد مخاطرات جدید) اثر بگذارد، نیازمند انجام مطالعه بررسی ایمنی قبل از راهاندازی میباشد.
مستندات پايه مورد نیاز در بررسی ایمنی پیشراهاندازی
مستندات ذيل بايستي در زمان مطالعه بررسی ایمنی پیشراهاندازی آماده و به عنوان پیش نیاز قبل از شروع مطالعه بررسی ایمنی پیشراهاندازی در دسترس اعضاء تیم قرار بگیرد.
- مستندات ارزيابي ريسك و مستندات واكنش در شرايط اضطراري
- نقشههاي فرآيندي، نمودار جریان فرآیند ، نمودار لوله کشی و ابزار دقیق و . ..
- مدارك مربوطه به خطاهاي بخشهاي مرتبط با مطالعه نظير ماتريس تريپ، شرح توقفهاي اضطراري، احتمال بالفعل شدن مخاطرات، پيامد شكستها، تواتر تعميرات
- دستورالعملهاي عملياتي و ايمني
- مدارك مديريت تغيير و مدارك مربوط به تكميل كار مكانيكي، ابزار دقيق و الكتريكي و سازهاي
- دستورالعمل راه اندازي و مدارك مربوط به اصلاحات احتمالي در زمان راهاندازي
- مدارك مربوط به تكميل كار مكانيكي، ابزار دقيق و الكتريكي و سازهاي
- نقشههاي طبقه بندي واحد و برگه اطلاعات ایمنی
وظایف و مسئولیتها در بررسی ایمنی پیشراهاندازی:
الف) وظایف مدیر عامل
اطمینان از اجرای دستورالعمل بررسی ایمنی پیشراهاندازی مطابق با الزامات در قالب تعریف وظایف و مسئولیتهای مدیران گروههای مختلف برعهده مدیر عامل شرکت میباشد. اطمینان از اینکه هیچ نوع پروژه جدید، اصلاحی و توسعهای و یا تجهیزی پس از دوره توقف طولانی، وارد مرحله راهاندازی و بهرهبرداری نمیشود، مگر اینکه مطالعات بررسی ایمنی پیشراهاندازی آن انجام شده باشد. از تیم اجرایی مطالعات بررسی ایمنی پیشراهاندازی حمایت و پشتیبانی کند.
ب) وظایف رئیس بهرهبرداری
- پیگیری انجام مطالعات ایمنی پیشراهاندازی و نظارت بر حسن اجرای آن
- برآورده نمودن الزامات قانونی و مجوزهای تائید دستورالعمل ایمنی پیشراهاندازی
- تعیین نقش و مسئولیتهای اصلی مورد نیاز ایمنی پیشراهاندازی، به عنوان مثال تعیین هماهنگ کننده و رهبر تیم
- برنامهریزی و اجرای دورههای آموزشی مورد نیاز جهت پیادهسازی ایمنی پیشراهاندازی
- اطمینان از آگاهی پرسنل در خصوص نقش و وظیفه خود در قبال پیادهسازی الزامات ایمنی پیشراهاندازی
- پیگیری اجرای گزارشات ایمنی پیشراهاندازی
پ) واحد ایمنی، بهداست و محیط زیست
- شرکت در جلسات ایمنی پیشراهاندازی
- هماهنگی و راهنمایی واحدهای مربوطه در اجرای صحیح الزامات ایمنی پیشراهاندازی
- ممیزی فرآیند اجرای دستورالعمل ایمنی پیشراهاندازی بمنظور برآورده نمودن حداقل الزامات ضروری
- پیگیری، کنترل و نظارت در اجرای نتایج مطالعات ایمنی پیشراهاندازی واحدهای بهرهبرداری بمنظور کمک به شناسایی اختلافات و فاصله بین موارد اصلاحی توصیه شده و آنچه در عمل اجرا شده است و ارائه پیشنهادات در جهت کاهش انحرافات بالقوه
- تائیدیه تکمیل گزارش نهایی ایمنی پیشراهاندازی و ارجاع به واحد بهرهبرداری
الزامات انجام مطالعه ایمنی پیشراهاندازی
از آنجاكه اين مطالعات به عنوان يكي ازمطالعات كليدي درمرحله واگذاري و قبل راهاندازي مطرح است، زمان انجام مطالعه ایمنی پیشراهاندازی یکی از موارد مهم میباشد.مطالعه ایمنی پیشراهاندازی قبل از تکمیل تمامی فعالیتهای مکانیکی پروژه و آماده شدن مستندات پیشنیاز انجام ایمنی پیشراهاندازی قابلیت اجرا ندارد. لذا بمنظور هماهنگی و برنامهریزی نحوه انجام مطالعه، ضروری است تا یکسری پیش جلسات داخلی برای بررسی میزان آمادگی اجرای ایمنی پیشراهاندازی تشکیل گردد.دراین جلسات تخصصی که با حضور نمایندگان بهرهبردار، تیم واگذاری پروژه برگزار می گردد، قبل از هر گونه برنامهریزی برای انجام مطالعه بسته به نوع کار باید سوالات کلیدی در مورد اتمام فعالیتهای مکانیکی وساخت وساز و آماده بودن واحد توسط نماینده بهرهبردار مطرح و پاسخ داده شود و بر اساس آن در خصوص نحوه اجرای کار تصمیمگیری گردد. برای واحدهایی که پس از تعمیرات اساسی و توقف طولانی مدت قرار است مجدداً در سرویس قرار گیرند، انجام مطالعات ایمنی پیشراهاندازی بعد از اتمام کارتعمیراتی و قبل از راهاندازی ضروری میباشد.
چکلیستهای ایمنی پیشراهاندازی
پایه اصلی انجام مطالعه ایمنی پیشراهاندازی و تمامی بحث و بررسیها بر پایه چکلیستهای ایمنی پیشراهاندازی میباشد، دومین نکته در توسعه و انجام دقیق و موفق مطالعه ایمنی پیشراهاندازی، انتخاب چکلیستهای مناسب خواهد بود. به طور كلي طراحي چك ليست بر اساس مراحل ذيل انجام ميپذيرد.
- بررسي چك ليستهاي موجود و در دسترس و انتخاب موارد كاربردي متناسب با پروژه مورد نظر
- اولويتبندي و مشخص نمودن تقدم و تاخر فعاليتهايي كه بايستي انجام گيرد.
- تفكيك فعاليتهاي مشخص شده و تعيين نحوه بررسي و برنامهريزي انجام آن.
- ثبت وضعيت فعاليتهاي مورد بررسي.
- اختصاص مسئول و برآورد زمان مورد انتظار براي انجام آن.
اطلاعات مورد نیاز در تهیه چكليست
در طراحي و تهيه اين چكليست، بايد دقت شود كه تمامي جوانب مرتبط (نوع فرآيند،تكنولوژي، پرسنل، برنامه اجرايي پروژه، زمان بهره برداري و …) در نظر گرفته شده و حتي الامكان موارد ذيل پوشش داده شود.
اطلاعات ايمني فرآيند: گفتگو با پرسنل كليدي وبررسي مستندات بر مبناي اطلاعات طراحي فرآيند، تجهيزات، مخاطرات مواد، نقشهها و … به منظور برآورده شدن معيار طراحي و همچنين به روز بودن اطلاعات ايمني.
نتايج مطالعات ارزيابي ريسك: اطمينان از انجام و نهايي شدن فرآيند شناسايي مخاطرات و ارزيابي ريسك و اينكه تمامي اقدامات پيشنهادي منتج از مطالعات ريسك قبل از راهاندازي تكميل شده است.
دستورالعملهاي عملياتي استاندارد و آئين نامههاي كار ايمن: اطمينان از اينكه تمامي دستورالعملهاي ايمني،عملياتي،تعمير و نگهداري و واكنش درشرايط اضطراري تهيه و بطور مناسب مصوب و اجرا ميشود.اين دستورالعملها باید هماهنگ با مستندات ايمني فرآيند و پيشنهادات برگرفته از مطالعات ريسك باشد.
يكپارچگي مكانيكي: اطمينان از اينكه تست و بازرسي دورهاي تجهيزات، قابليت اعتماد و منطق اينترلاكها، تعمیرات پیشگیرانه و … به صورت سیستماتیک انجام میگیرد.
تضمين كيفيت: اطمينان از وجود و اجراي دستورالعمل تضمين كيفيت براي تجهيزات بحراني پيشساخته مطابق با مشخصههای طراحی.
ساخت و ساز: اطمينان از تكميل ساخت مكانيكي تجهيزات و نصب و مونتاژ نمودن آنها به طور مناسب و راهاندازی ایمن آنها
پانچ ليست: كنترل مجدد پانچ ليستها به منظور اطمينان از اينكه تمامي فعاليتهايي كه براي راهاندازي يك واحد لازم است اعم از فعاليتهاي مكانيكي، الكتريكي، كنترلي و … قبل از جلسات واگذاري تكميل و آماده شده است.
مديريت تغيير: اطمينان از وجود يك سيستم جامع براي بررسي و تاييد تغييرات انجام شده توسط افراد، صلاحیت و ثبت آنها به طور مناسب (برای نمونه، به روز نمودن نقشههای عملیاتی)
نيروي انساني: اطمينان از بكارگيري افراد با صلاحيت و داراي تجربه و دانش كافي در ماههاي اول راهاندازي يك پروژه.
آموزش: اطمينان از آموزش افراد در خصوص دانستن دستورالعملهاي كاري، اصول عمليات، واكنش در شرايط اضطراري، اطلاعات فرآيندي و مخاطرات ایمنی، بهداشت و محیط زیست به منظور آمادگي كامل پرسنل در زمان راهاندازی.
پيمانكاران: اطمينان از آموزش و آشنايي كاركنان پيمانكاري در خصوص مخاطرات مهم نظير آتشسوزي، انفجار و نشت مواد سمی در محیط کار.
ثبت تجهيزات: اطمينان از ثبت مخازن تحت فشار، سيستمهاي تخليه، منابع راديواكتيو، تجهيزات بالابر و سيستمهاي ابزاردقيق ايمني مطابق الزامات و استانداردهاي قانوني
تجزيه و تحليل حوادث: اطمينان از وجود دستورالعمل تجزيه و تحليل و بررسي حوادث و پيگيري اجراي پیشنهادات و اقدامات اصلاحی آنها
برنامه واكنش در شرايط اضطراري: اطمينان از وجود دستورالعمل و برنامه مكتوب انجام واكنش در شرايط اضطراري و آموزش افراد براي مقابله با وضعيت اضطراري و برنامهريزي انجام مانور براي سناريوهاي حوادث مهم بر مبناي مطالعات ارزيابي ريسك به منظور مشخص نمودن نقاط ضعف و پيگيري انجام اصلاحات آن
مميزي: برنامهريزي انجام مميزي مطابق آئيننامه و دستورالعمل مميزي مصوب در شركت نمونهاي از چكليست ایمنی پیشراهاندازی متناسب با پروژههاي بزرگ و طرحهاي توسعهاي مهم ميباشد، در پيوست آورده شده است.
در بخش اول چك ليست، اطلاعات شناسنامهاي مربوط به مطالعه وارد شده و در ادامه موارد قابل بررسي در مطالعات ایمنی پیشراهاندازی در قالب پنج گروه ذيل دسته بندي شده است. لازم به ذكر است كه عناوين مطرح شده در هر دسته بسته به نوع فرايند و ماهيت پروژه قابليت اضافه و كم شدن دارد.
1- یکپارچگی طراحی تاسیسات
2- ایمنی و سلامت شغلی
3- مدیریت ایمنی فرآیند
4- مدیریت حوادث و مقابله با وضعیت اضطراری
5- آمادگی برای واگذاری
در مقاله زیر نحوه تکمیل یک نمونه چک لیست توضیح داده شده است.
ترکیب تیم ایمنی پیشراهاندازی
به منظور اجرای موفق مطالعات ایمنی پیشراهاندازی ضروری است انجام کار به صورت گروهی توسط یک تیم با صلاحیت متشکل از افرادی با دانش و تجربه کافی از تخصصهای مختلف، در فرآیند مورد مطالعه پیش برده شود. برای پروژهها و یا طرحهای توسعهای بزرگ ضروری است که یک تیم بزرگ متشکل از کارشناسانی از بخشهای مختلف، بر اساس نوع مطالعه، ترکیب گروه ایمنی پیشراهاندازی را تشکیل دهند. بسته به نوع مطالعه، ممکن است تیم به چند گروه کاری فرعی با مسئولیت یک نفر تقسیم گردیده و انجام بررسی ایمنی پیشراهاندازی به صورت بخش به بخش انجام گيرد و در نهايت مسئولين تمامي گروهها به رهبر تيم گزارش خود را جهت جمعبندي نهايي ارائه نمايند.
تهیه جدول زمانبندی انجام ایمنی پیشراهاندازی
برای هر مطالعه هماهنگ کننده ایمنی پیشراهاندازی باید به همراه رهبر تيم بر اساس چكليست طراحي شده، يك برنامه زمانبندي مدون را با توجه به روند برنامه اجرايي پروژه و اجراي اقدامات اصلاحي قبل از راهاندازي براي گروههاي كاري مرتبط با مطالعه و بررسي كامل تنظيم نمايد. در اين برنامه، براي هر يك از فعاليتهاي تعريف شده در چكليست،مسئول مربوطه و تاريخ پيش بيني اتمام كار مشخص ميگردد. رهبر تيم بايد بر اساس اين برنامهريزي، تمامي موارد را خود شخصاً پيگيري و بر انجام آن نظارت داشته باشد.
آموزش و اطلاع رسانی ایمنی پیشراهاندازی
قبل از شروع افراد بایستی دقیقاً نسبت به الزامات و وظایفی که به آنها تخصیص داده شده، آگاهی کامل داشته و به خوبی آموزش دیده باشند. نحوه اجراي آموزش به هر نوعي كه باشد (كلاس درسي، آموزش الكترونيكي، آموزش فردي، خودآموزي، آموزش در محل كار) بايد در سوابق پرونده آموزشي افراد ثبت گردد.
بازدید از تاسیسات و گفتگو با پرسنل کلیدی
اعضاء تیم ایمنی پیشراهاندازی بایستی بمنظور اطمینان از برآورده شدن تمامی الزامات بازدیدهایی از واحد مربوطه انجام دهند. برخي از مواردي كه در جريان بازديد، مورد كنترل و بررسي قرار مي گيرند عبارتند از:
- انطباق مرحله ساخت و نصب با الزامات و مشخصههاي طراحي
- شناسايي عوامل و مخاطرات فيزيكي، مكانيكي و شيمياي نظير داربستها، روشنايي، صدا، سيستمهاي تهويه،سيستمهاي اتصال به زمين ، ريزش و نشتيها و …
- تاييد آماده بودن سيستمهاي ايمني و اطفاء حريق نظير اينترلاكها، سيستمهاي شناساگر گاز، سيستمهاي فوم و كولينگ اطفاء حريق، دوش و چشم شويهاي ايمني و …
انواع تستها در برنامه پيشراهاندازي و راهاندازي
الف) تست تابلوهای فشار متوسط و فشار ضعیف
تست ظاهری تابلوها
تست فرکانس قدرت
تست مقاومت عایق
تست صحت عملکرد
تست راهاندازی
ب) تست سیستم ارتینگ و صاعقه
تست سیستم ارتینگ مطابق تست شیتها
تست پیوستگی سیستم ارتینگ
تست مقاومت چاه ارت نسبت به جرم کلی زمین
سنجش امپدانس کل سیستم ارت
سنجش امپدانس لوپ
تهیه مدارک ارزیابی
تهیه دستورالعمل نگهداری
پ) تست کابلهای فشار متوسط و ضعیف
تست ظاهری کابل
تست عایقی کابل بصورت اعمال ولتاژ جریان مستقیم
تست عایقی کابل بصورت اعمال ولتاژ جریان متناوب
تست پیوستگی کابلها
ت) تست تجهیزات ابزاردقیق
تست و کالیراسیون
برقدارکردن تجهیزات ابزاردقیق
سیگنال چک
چک کردن لوپ
تاییدیه گزارش نهایي و ارجاع به کمیته واگذاري
پس از پایان اقدامات پیگیری و مشخص شدن وضعیت اقدامات اصلاحي و پیشنهادات، پیش راهاندازی گزارش نهایی توسط اعضاء تیم آماده و درنهایت با تاییدیه و راهاندازی کمیته راهاندازی به کمیته واگذاری ایمنی، بهداشت و محیط زیست ارسال میگردد. در حقیقت واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست بازوی کنترلی و نظارتي جهت رهگیري، آدرسدهی و نهائي نمودن موارد مشخص شده در گزارشات ایمنی پیش راهاندازی عمل میکند. همچنین اداره ایمنی، بهداشت و محیط زیست میبایست بر اساس جدول زماني تنظیم شده، بازدیدهایي نیز از واحد مورد مطالعه انجام داده تا اطمینان حاصل نمایند که تمامي الزامات تعیین شده در گزارش پیش راهاندازی برآورده شده باشد.
راهاندازی اولیه واحد
کنترل کامل و تاییدیه برخی از موارد چکلیست، پیش راهاندازی منوط به راهاندازی اولیه واحد بوده و در مرحله پیش راهاندازی اولیه انجام میگیرد. این موارد بایستی بهطور شفاف در گزارش نهایی مشخص گردد.
مواردي که بعد از راهاندازی اجرا میشود،به همراه تائیدیه مسئولین مربوطه بطور شفاف باید مشخص گردد. گزارش پیش راهاندازی به همراهي تاییدیههاي مربوطه، به عنوان سندي که تائید میکند که تمامي تجهیزات مطابق مشخصههای طراحي،ساخته وبدرستی نصب و آزمایش شدهاند،باید در محل مناسب نگهداري گردد.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.